ΝΗΣΤΕΊΑ ενόψει.

Στη νηστεία της Σαρακοστής όπου νηστεύουμε και ετοιμαζόμαστε ψυχικά και σωματικά για το Πάσχα. 

Λέγεται ότι η νηστεία είναι εντολή του Θεού στους πρωτόπλαστους μέσα στον παράδεισο, για να μπορέσουν να προφυλαχθούν από επικίνδυνη και πρόωρη χρήση του δέντρου της γνώσεως.

Επειδη τα έθιμα της Σαρακοστής, έχουν ως βάση την θρησκευτική συμπεριφορά του ελληνικού λαού και τη λατρεία των νεκρών του τηρούνται περισσότερο από άλλα.

Η τήρησή τους δεν έχει σχέση τόσο με τις κοινωνικές τάξεις όσο με τις ηλικίες. 

Συνήθως  οι μεγαλύτεροι στην ηλικία που  νηστεύουν για το Πάσχα επιθυμούν να μετέχουν στη λατρεία των ψυχών με τα ψυχοσάββατα και τα μνημόσυνα, και παρακολουθούν τις ακολουθίες των χαιρετισμών. 

Όσον αφορά τα μαγικοθρησκευτικά δρώμενα και τις μαντικές τελετουργίες έχουν χάσει την αρχική τους σημασία και όπου γίνονται ή αναβιώνουν έχουν καθαρά διασκεδαστικό χαρακτήρα.

Ευγενία Αρβανίτη-Πρεβεζάνου 

Msc BA Επικοινωνιολόγος - Personality Creator  

Σύμβουλος Στρατηγικής Ανάπτυξης και Διαπροσωπικών Σχέσεων 

Evgenia.GReek 

http://mytheiasproject.blogspot.com/2023/02/blog-post_78.html

Ο ΣΚΥΛΟΣ ΤΟΥ ΞΑΝΘΙΠΠΟΥ

Σύμφωνα με τον αρχαίο συγγραφέα Πλούταρχο (Βίος Θεμιστοκλή, Κεφάλαιο 10), όταν δόθηκε η διαταγή στους Αθηναίους να εκκενώσουν την πόλη τους, λίγο πριν από την έλευση του Ξέρξη, ο Ξάνθιππος άφησε πίσω στην Αθήνα τον αγαπημένο του σκύλο.

Ο Πλούταρχος -που δεν καταγράφει το όνομα του σκύλου- υπονοεί ότι ο Ξάνθιππος τον άφησε επίτηδες, δηλαδή, δεν τον ξέχασε μέσα στον πανικό της στιγμής, αφού  βρισκόταν πολύ κοντά στην τριήρη του Ξάνθιππου λίγο πριν αυτή φύγει από την ακτή (του Φαλήρου ή του Πειραιά).

 Ο Ξάνθιππος μάλλον άφησε τον σκύλο όταν διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να τον πάρει μαζί του. Ο χώρος σε μία τριήρη ήταν πολύ περιορισμένος και προτεραιότητα είχαν οι άνθρωποι. Ο Ξάνθιππος αγαπούσε τον σκύλο του, αλλά μεγαλύτερη σημασία είχαν για εκείνον η σωτηρία της Αθήνας, το πλήρωμα της τριήρους και η οικογένειά του. H γυναίκα του,  Αγαρίστη -η οποία πιθανότατα ζούσε το 480 π. Χ. καθώς είχε ένα μικρό παιδί, άρα ήταν αρκετά νέα- και ο μόλις τεσσάρων χρόνων γιός του, Περικλής.

 Το σκυλί εγκαταλείφθηκε και η τριήρης κατάφορτη με ανθρώπους σήκωσε άγκυρες για τη Σαλαμίνα. Όμως, καθώς απέπλευσε, ο σκύλος του Ξάνθιππου έπεσε στη θάλασσα και άρχισε να κολυμπά δίπλα στο σκάφος. Το εκπληκτικό ήταν ότι κατάφερε να φθάσει την τριήρη και να κολυμπήσει δίπλα της μέχρι και τη Σαλαμίνα. Φαίνεται ότι το πολεμικό πλοίο, ανέπτυξε πολύ μικρή ταχύτητα εξαιτίας του υπερβολικού βάρους και για λόγους ασφαλείας των πολλών αμάχων που μετέφερε. Όταν έφθασε στη Σαλαμίνα, μέσα από τη θάλασσα δίπλα της βγήκε και ο σκύλος στην ακτή. Ήταν ακόμη ζωντανός, αλλά τελείως εξαντλημένος. Περπάτησε λίγο, λιποθύμησε και άφησε την τελευταία πνοή του. Είναι πολύ πιθανόν ο σκύλος του Ξάνθιππου να άφησε την τελευταία του πνοή στα χέρια του κυρίου του, ο οποίος θα τον είδε να βγαίνει στην ακτή της Σαλαμίνας και θα έτρεξε κοντά του. Στη συνέχεια, ο περίλυπος Ξάνθιππος έθαψε τον τετράποδο φίλο του στην ακτή φτιάχνοντας από πάνω του ένα μικρό τύμβο που αργότερα το έβλεπαν οι ναυτικοί με αποτέλεσμα να δώσουν το όνομα στο ακρωτήρι.

 Ο Πλούταρχος σημειώνει ότι την εποχή του, πάνω από πέντε αιώνες μετά το συμβάν, υπήρχε στην ακτή της Σαλαμίνας ο τάφος του σκύλου, και μάλιστα ότι απ’ αυτόν πήρε το όνομά του το ακρωτήρι «Κυνόσημα» του νησιού. Έτσι διασώθηκε η συγκινητική ιστορία της αγάπης και αυτοθυσίας ενός σκύλου για το κύριο του στην αρχαία Ελλάδα.

ΛΑΓΑΝΟΝ, ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΟΝ

Η καταγωγή της λαγάνας είναι αρχαιοελληνική και ξεκίνησε την ιστορική της διαδρομή, με την ονομασία το λάγανον και πληθυντικός τα λάγανα. Αφορούσε ένα επίπεδο, φουρνιστό άρτο, σαν τη γνωστή μας ιταλική τσιαπάτα. Το σχήμα της σημερινής λαγάνας, αφορά την οικονομία χώρου στον επαγγελματικό φούρνο με τα συγκεκριμένα μαύρα ταψιά. Δεν είναι δηλαδή κανόνας το συγκεκριμένο σχήμα που έχουμε γνωρίσει. 

Η γεύση και το άρωμα της Καθαροδευτεριάρικης λαγάνας, οφείλεται στο ταχίνι, το σησάμι και το σησαμέλαιο. Από τα αρχαιοελληνικά λάγανα, μάλλον προέρχεται η σημερινή ονομασία λαζάνια (lasagna), ενός από τα πολλά Ιταλικά ζυμαρικά. 

Αξίζει τον κόπο να την παρασκευάσουμε, είναι τόσο εύκολο εξ´ άλλου. Επίσης αξίζει τον κόπο να την εντάξουμε στην καθημερινή διατροφή μας. Είναι απόλυτα «γκουρμέ» ψωμί. 

Ετοιμαστείτε λοιπόν για το τραπέζι της Καθαρά Δευτέρας και εντάξετε και στις προετοιμασίες σας, την μοσχομυριστή λαγάνα. Εγώ θα την πραγματοποιήσω σε δύο βερσιόν, την μία σε στρογγυλό ταψί γιατί έτσι με βολεύει, αλλά και στο γνωστό σχήμα, γι αυτούς που επιμένουν πατροπαράδοτα. Κρατήστε τα υλικά και δώστε στην λαγάνα σας το σχήμα που θέλετε και απολαύστε ένα θαυμάσιο δημιούργημα της Ελληνικής γαστρονομίας, που μας έρχεται από τα βάθη των αιώνων. 

Και μία διευκρίνιση, η λαγάνα, δεν έχει καμιά σχέση με τους άζυμους άρτους των Εβραίων που λανθασμένα δηλώνουν κάποιοι ως πρόγονο της λαγάνας μας. Οι Αρχαίοι Έλληνες, δεν είχαν κανένα απολύτως λόγο να κάνουν άζυμους άρτους και προπαντός να μιμούνται ή να αντιγράφουν τις συνήθειες των αναγκών τους, λαούς, που ήταν έτη φωτός μακριά το πολιτισμικό τους επίπεδο. Πάμε λοιπόν…

ΛΑΓΑΝΑ 

ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΛΑΓΑΝΑ ΣΕ ΤΑΨΙ ΔΙΑΜΕΤΡΟΥ 35 cm

ΝΕΡΟ                            350 ml

ΣΗΣΑΜΕΛΑΙΟ           50 ml

ΤΑΧΙΝΙ                          100 gr

ΜΑΓΙΑ ΣΕ ΣΚΟΝΗ    12 gr

ΑΛΕΥΡΙ                          600 gr

ΣΙΜΙΓΔΑΛΙ ΨΙΛΟ        50 gr

ΑΛΑΤΙ                              10 gr

ΖΑΧΑΡΗ                        20 gr

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΛΥΨΗ 

ΝΕΡΟ                              50 ml

ΖΑΧΑΡΗ                         20 gr

ΜΕΛΙ                                20 gr

ΣΟΥΣΑΜΙ                       50 gr

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

1. Αναμειγνύουμε το νερό της επικαλύψεως με την ζάχαρη και το μέλι, ανακατεύουμε καλά και το κρατάμε στην άκρη. 

2. Βάζουμε το νερό σε μία κατσαρολίτσα και στην φωτιά να θερμανθεί ελαφρώς, (όχι πάνω από 30ο-35ο Κελσίου.

3. Περνάμε το νερό σε μία λεκάνη και διαλύουμε μέσα την μαγιά, το αλάτι και το ταχίνι.

4. Προσθέτουμε στην συνέχεια μέσα στην λεκάνη το σησαμέλαιο, το σιμιγδάλι και λίγο από το αλεύρι. Ανακατεύουμε με το σύρμα για να ομογενοποιηθούν τα υλικά και να γίνει ένας παχύς χυλός.

5. Πασπαλίζουμε με λίγο από το υπόλοιπο αλεύρι. Σκεπάζουμε την λεκάνη με καθαρή πετσέτα και την τοποθετούμε σε ζεστό περιβάλλον, να ξεκουραστεί για 15 λεπτά και να αρχίσει να επενεργεί η μαγιά.

6. Προσθέτουμε το υπόλοιπο αλεύρι και ζυμώνουμε για να επιτύχουμε μία ζύμη στιλπνή που να μην κολλά στα χέρια μας. Αν κολλά, προσθέτουμε λίγο ακόμα αλεύρι.

7. Στρώνουμε στο ταψί την λαδόκολλα. Την αλείφουμε με το ζαχαρόνερο και την  πασπαλίζουμε με το μισό σουσάμι. 

8. Απλώνουμε το ζυμάρι πάνω σε πάγκο που έχουμε πασπαλίσει με αλεύρι, το ανοίγουμε στην διάσταση του ταψιού. 

9. Σηκώνουμε το ζυμάρι από τον πάγκο και το τοποθετούμε στο ταψι να καλύψει όλον τον πυθμένα και ως την άκρη του.

10. Πιέζουμε σε πολλά σημεία το ζυμάρι με το δάκτυλό μας να κάνει λακουβίτσες που να φτάνουν έως κάτω.

11. Αλείφουμε με την βοήθεια πινέλου, την επιφάνεια της λαγάνας με το ζαχαρόνερο και την πασπαλίζουμε με το υπόλοιπο σουσάμι.

12. Σκεπάζουμε το ταψί με πετσέτα και το τοποθετούμε σε θερμό περιβάλλον για μισή ακόμα ώρα.

13. Ψήνουμε για 50 λεπτά σε προθερμασμένο φούρνο των 180ο Κελσίου, μέχρι να ροδοκοκκινίσει…

14. Όταν βγει από τον φούρνο, την ψεκάζουμε με λίγο νερό…